آنت (۲۰۲۱) – Annette
نفس نکش!
علی موسوی: اگر با نام لئوس کاراکس آشنا هستید و فیلمی از او دیده‌اید، برای مثال «هولی موتورز»، وقتی به دیدن یک فیلم موزیکال از او می‌روید می‌دانید که نباید انتظار موزیکال‌های مردم‌پسندی مانند «بانوی زیبای من»، «داستان وست‌ساید» یا حتی «لا‌لا لند» را داشته باشید. فیلم‌های کاراکس تمام معیارهای تثبیت‌شدۀ هر ژانری را به چالش می‌کشند. در ظاهر «آنت» موزیکالی دربارۀ یک عاشق و معشوق است. دو شخصیت اصلی فیلم، هنری (آدام درایور) یک استندآپ کمدین و آن (ماریان کوتیار) یک خوانندۀ اپرا هستند. کاراکس از همان وهلۀ اول تکلیفش را با تماشاگران روشن می‌کند. به ما تماشاگران می‌گوید ما توجه کامل شما را درخواست می‌کنیم: «اگر می‌خواهید آواز بخوانید، کف بزنید، گریه کنید، خمیازه بکشید، هو کنید یا بگوزید، لطفاً این کار را در ذهن خود انجام دهید…» و حتی نفس کشیدن هم در طول نمایش فیلم مجاز نیست! اولین صحنه در یک استودیوی ضبط است که کاراکس پشت دستگاه میکس صدا نشسته است و خود را در کنترل اثری که خلق می‌کند نشان می‌دهد.
فیلم با یک ترانۀ شاد و دلنشین که دسته جمعی توسط آدام درایور، ماریون کوتیار، سایمن هلبرگ و اعضای گروه اسپارکز – که تمام موسیقی فیلم را سروده‌اند – آغاز می‌شود. پس از آن، ترانه‌ها و موسیقی فیلم، با داستان فیلم هماهنگ شده و تلخ‌تر و غمگین‌تر می‌شوند. کاراکس چند مضمون را در چارچوب این موزیکال کاوش کرده است که مضمون اصلی شهرت و سلبریتی بودن است. رفتار هنری با طرفدارانش بسیار زشت و تحقیرکننده است. او انتظار دارد دوستدارانش تمام ادا و اطفار او را بدون چون‌وچرا بپذیرند و مانند پیروان یک پیامبر او را پرستش کرده و رفتارش را زیر سوال نبرند. نظیر این مضمون را گروه پینک فلوید در آلبوم و فیلم «دیوار» با موسیقی و تصویر بیان کرده بود. کاراکس تاثیر بیش از حد رسانه‌ها در ساختن افکار عمومی را هم با گذاشتن کلیپ‌های اخبار سلبریتی‌ها نشان می‌دهد. اوج پدیدۀ سلبریتی‌پرستی را کاراکس با خود شخصیت آنت نمایش می‌دهد. آنت، بچۀ هنری و آن، عروسکی است که صدای سحرانگیز مادرش را به ارث برده است. کنسرت‌های این عروسک آوازه‌خوان هزاران نفر را به خود جلب می‌کند.
کاراکس این گفتۀ قدیمی که علاقه و حسادت، عشق و تنفر دو روی یک سکه‌اند را هم با رابطۀ بین هنری و آن به پرده کشیده است. هر چه‌قدر ستارۀ هنری، پس از رفتار زننده‌اش با هواخواهانش رو به افول می‌رود، طرفداران آن و آنت زیادتر می‌شوند. این مضمون را هم پیش‌تر در فیلم‌هایی مانند «ستاره‌ای متولد می‌شود» و «آرتیست» مشاهده کرده بودیم. دو شخصیت اصلی به دیو و دلبر می‌مانند. دیو، هنری است که وقتی شش زن – هماهنگ با جنبش امروزی «من هم» – او را متهم به آزار و اذیت جنسی می‌کنند، جنبه تاریک‌ترش آشکار می‌شود. مردم هنری را فردی سرد، خودپرست و ناتوان از دوست‌داشتن می‌دانند. هنری می‌گوید عاشق بودن مرا مریض می‌کند.
غیر از مونولوگ‌های هنری در برنامه‌های استندآپ، در باقی فیلم آواز جای دیالوگ را گرفته است و به همین خاطر «آنت» به‌راحتی می‌تواند برای یک نمایش تئاتر موزیکال اقتباس شود. کاراکس بازیگرانی را انتخاب کرده است که علاوه بر بازیگری خوب‌شان، می‌توانند بخش موزیکال فیلم را هم به دوش بگیرند. آدام درایور که بی‌شک یکی از بزرگان سینما خواهد شد، خوانندگی‌اش به چیزی مانند رپ محدود است. از این رو، گروهی از خوانندگان هم‌خوان زن و همچنین تماشاگران برنامه‌های استندآپ هنری، وظیفۀ اصلی خوانندگی را بر عهده دارند تا محدودیت‌های درایور را پوشش دهند. ماریون کوتیار پیش‌تر در «دخترک» یا «زندگی زیبا»/ La Vie En Rose که برایش اسکار را به ارمغان آورد، نشان داده بود که می‌تواند بسیار ماهرانه و متقاعدکننده با خوانندگی ادیث پیاف لب‌خوانی کند. او این‌جا همین کار را انجام می‌دهد و با آریاهای سوپرانوی کاترین تروتمان لب‌خوانی می‌کند و در صحنه‌های غیراپرا خودش آواز می‌خواند.
دو بازیگر اصلی همان طور که انتظار می‌رفت عالی هستند. سایمن هلبرگ در نقش مکمل نیز خوب بازی می‌کند. فیلم‌برداری توسط کارولین شامپوتیه، که فیلم‌برداری «هولی موتورز» را نیز بر عهده داشت، دیگر امتیاز فیلم است. «آنت» فیلمی است که به‌وضوح کار یک کارگردان صاحب‌سبک و سنت‌شکن است و بعید است که تاریخ مصرف داشته باشد. شاید «آنت» مانند موزیکال‌های شاد و فرح‌بخشی نظیر «آواز در باران» لذت‌بخش نباشد ولی همانند «رقصنده در تاریکی» موزیکال تلخی است که مضمونش ذهن تماشاگران را مدت‌ها مشغول خواهد کرد. (امتیاز ۷ از ۱۰)