پس از عشق – نقد ۲

پس از عشق (۲۰۲۰) – After Love

بعد از مرگ

علی موسوی: مری (جوانا اِسکنلِن) یک زن انگلیسی است که پس از ازدواج با احمد (بازیگر ایرانی‌تبار، ناصر معمارضیا) یک مسلمان پاکستانی، نامش را به فهیمه تغییر داده است، حجاب دارد و نماز می‌خواند. او مانند بسیاری از زنان هم‌سلک خود، تمام زندگی‌اش را وقف شوهرش و خانه‌داری کرده است. زبان اردو و آشپزی غذاهای پاکستانی را یاد گرفته و چون از صبح تا شب مشغول کارهای خانه است، وقت رسیدن به خودش را ندارد و وزنش بالا رفته است. فهیمه و احمد در دوور انگلیس زندگی می‌کنند که نزدیک‌ترین شهر به فرانسه است. نویسنده و کارگردان جوان پاکستانی-انگلیسی فیلم، علیم خان، با نشان دادن ترک‌های روی دیوار خانه و همین طور روی صخره‌های مشهور دوور، به زبان تصویر و استعاره از یک فروپاشی خبر می‌دهد.

احمد شبی ناگهان سکته قلبی می‌کند و از دنیا می‌رود. فهیمه پس از مراسم تدفین و عزاداری، وقتی مشغول جمع‌آوری وسایل احمد است، کارت شناسایی زنی فرانسوی از کاله، نزدیک‌ترین شهر فرانسه به انگلیس، را پیدا می‌کند. در تلفن همراه احمد هم پیامک‌های عاشقانه‌شان را می‌یابد. پس به فرانسه می‌رود تا از موضوع سر درآورد. زن فرانسوی، ژِنوویو (ناتالی ریشار) وقتی با فهیمه با آن حجابش روبه‌رو می‌شود به‌اشتباه او را نیروی ارسالی آژانس برای تمیزکردن خانه تصور می‌کند. فهیمه هم از این فرصت استفاده می‌کند؛ اما ضربه‌های روحی یکی پس از دیگری به او وارد می‌شوند که مهم‌ترین‌شان دیدن پسری به نام سلیمان است که نتیجه رابطه غیررسمی احمد و ژنوویو است. جالب‌تر این‌که احمد بر خلاف فهیمه که با آن لباس پاکستانی و حجاب در فرانسه یک مهاجر و غیرخودی به حساب می‌آید، خودش را همرنگ جماعت کرده بود و در ویدیوی خانگی می‌بینیم که لباس غربی می‌پوشید و مشروب هم می‌خورد. کلیدی‌ترین رابطۀ فیلم بین فهیمه و سلیمان شکل می‌گیرد. فهیمه اتفاقی به هم‌جنس‌گرایی سلیمان پی می‌برد ولی می‌گوید این راز بین خودشان می‌ماند. برای سلیمان که به خوردن غذاهای آماده عادت دارد، غذای پاکستانی می‌پزد که دلخوری مادرش را هم به همراه دارد.

فیلم‌نامه و کارگردانی خوب علیم خان و بازی فوق‌العادۀ جوانا اسکنلن به گونه‌ای است که ما تمام تردیدها، حقارت و دل‌شکستگی فهیمه را درک می‌کنیم. او که به خانواده و دین خود پشت کرده و عشق و جوانی و زندگی‌اش را وقف وظایف زناشویی و شوهرش کرده، چه عایدش شده است؟ اعتقاد فهیمه به دین، دنیا، عهد و عشق به آشفتگی برمی‌خورد. «پس از عشق» که در هفتۀ منتقدان جشنوارۀ کن و جشنوارۀ لندن نمایش داده شد، برای علیم خان آغاز بسیار خوبی در ساختن فیلم‌های داستانی بلند است.

(امتیاز ۶ از ۱۰)