تقی امیرانی مستندساز ایرانی حین تحقیق برای ساخت فیلم مستندی دربارة کودتای ۲۸ مرداد به مدارک و اسنادی دست یافت که دهه‌ها از چشم عموم مردم و اغلب تاریخ‌نویسان این حوزه پنهان بود؛ اسنادی که بسیاری از زوایای تاریک تاریخ ۶۷ ساله این رویداد را روشن کرده است.
امتیازهای منتقدان
محدثه واعظی‌پور
حمیدرضا مدقق
مازیار فکری‌ارشاد
رضا حسینی
رضا زمانی
میانگین
نوشته‌های منتقدان
محدثه واعظی‌پور: «کودتای ۵۳» از همان دقایق نخست، شما را همراه می‌کند. با تقی (تقی امیرانی، کارگردان و راوی فیلم) در جست‌وجو و کشف برای دسترسی به منابع قابل استناد همراه می‌شوید و در این جریان پرفرازونشیب، به اسنادی تازه و حیرت‌آور از مردم و سیاستمدارانی برمی‌خورید که نخواستند دولت مصدق (که محبوب انگلیس و امریکا نبود) در ایران پا بگیرد. حضور امیرانی مقابل دوربین دلنشین است، تماشاگر او را می‌پذیرد و با او در این سفر و کشف همراه می‌شود. آن‌چه فیلم را پیش می‌برد، جدا از موضوع جذابی که دارد، ساختار قوی است… مطالعه نقد کامل
حمیدرضا مدقق: «کودتای ۵۳» صرفاً یک مستند تاریخی (یا به قول حمید نفیسی مورخ و استاد مطالعات فیلم، یک مستند تاریخ‌نگار) نیست که فقط با اتکا به منابع عظیم فیلم‌های خبری و سندهای آرشیوی ساخته شده باشد. اتفاقاً همین بسنده نکردن به روایتگری خشک و خالی مقطعی مهم در تاریخ معاصر ایران، به مهم‌ترین نقطه قوت فیلم هم تبدیل شده است. به بیان دیگر، امیرانی با شناخت خوب و دقیق از مصالحی که در اختیار داشته است (که طبعاً نتیجه ۱۰ سال پژوهش سرسختانه و مصممانه او بوده) هوشیارانه شکلی از پرداختن به موضوع مورد نظرش را برگزیده است که در نهایت سبب شده «کودتای ۵۳» فراتر از یک مستند تاریخ‌نگار، یک تریلر جاسوسی‌سیاسی مسحورکننده باشد. (شماره ۱۹ فصل‌نامه «سینماحقیقت»، بهار ۱۴۰۰)
مازیار فکری‌ارشاد: مستندهای پرشماری – خارجی و داخلی – درباره کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ ساخته شــده‌اند. پس در نگاه اول به نظر می‌رسد مستند دوســاعته «کودتای ۵۳» ساخته تقی امیرانی، حرف تازه‌ای درباره این رخداد مهم تاریخ معاصر ایران نداشــته باشــد؛ به‌ویژه که در دقایق ابتدایی حس می‌کنیم امیرانی راه پیش‌تر پیموده‌شده را در پیش گرفته و با ارائه پیش‌فرض‌هایی کهنه، سراغ کشف رازهای کشف‌شده می‌رود؛ اما کافی است دقایق اولیه فیلم – فصل افتتاح ماجرا که با ریتم و تدوینی پویا و دینامیک، شباهتی به آثار مشابه داخلی ندارد – بگذرد و گردوغبار حرکت نسبتاً تندِ فیلم از مبدا و ارائه پیش‌فرض‌ها فرو بنشیند؛ آن‌گاه است که ارزش‌های نهفته فیلم رخ می‌نمایند. (شماره ۱۲۹ ماهنامه «۲۴»، شهریور ۱۴۰۰)
رضا حسینی: اغلب مستندهای تاریخی به دلیل غوطه‌ور شدن در اطلاعاتی که برای عموم جذابیتی ندارند، صرفاً به متونی تحقیقاتی بدل می‌شوند که فقط به کار پژوهشگران می‌آیند؛ اما «کودتای ۵۳» با توسل به قدرت داستان‌گویی و بیان سینمایی (که تدوین والتر مرچ نقشی اساسی در آن دارد؛ هنرمندی که چهار سال را صرف تدوین فیلم کرد و آن را از دل ۵۳۲ ساعت راش درآورد!) به اثری بدل شده است که نباید فرصت دیدنش را از دست بدهید… مطالعه نقد کامل
رضا زمانی: نقطه‌های قوت و ضعف «کودتای ۵۳» از یک سرچشمه تغذیه می‌کند: پرداخت داستانی رازآمیز و معماگونه‌ای که کارگردان/ راوی، چونان کارآگاهی در دل یکی از قصه‌های آگاتا کریستی، سعی دارد قطعه‌های پازل کودتای ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲ را کنار هم بچیند تا در پایان به نتیجه برسد و معما را حل کند… مطالعه نقد کامل